Dieta w zespole jelita drażliwego – jak sobie pomóc?

Wiele osób boryka się z problemami związanymi z układem pokarmowym, czasem są to wzdęcia i zaparcia, biegunki, bóle a niekiedy silne skurcze brzucha. Warto sprawdzić, czy są to tylko niegroźne zaburzenia czy może już zespół jelita drażliwego (z ang. irritable bowel syndrom – IBS lub po polsku ZJD). Jest to choroba uciążliwa i niestety pełne wyzdrowienie nie jest możliwe, jednak odpowiednia dieta na jelito drażliwe może znacząco poprawić komfort życia.

Co to jest zespół jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego nazywa się też nadpobudliwością jelita grubego, jest zaburzeniem, w którym pojawiają się różne dolegliwości związane z układem trawiennym. Charakteryzuje się m.in. nadwrażliwością na naturalne bodźce mechaniczne, które u osób zdrowych nie powodują żadnego dyskomfortu. Zazwyczaj bóle występują z lewej strony podbrzusza i nasilają się po posiłku. Jest to choroba przewlekła, która dotyka od 10 do 20% populacji w wieku 30-40 lat, wśród nich aż 80% stanowią kobiety. Wyróżnia się trzy postaci IBS

• biegunkowa
• zaparciowa
• mieszana

Objawy jelita drażliwego

Objawy ibs nie są przyjemne i potrafią mocno uprzykrzyć życie codzienne.

Najczęściej są to bóle brzucha i podbrzusza, dyskomfort związany z wypróżnianiem (zaparcia, biegunki, brak możliwości pełnego wypróżnienia), wzdęcia, skurcze. Również wygląd stolca może budzić zaniepokojenie, szczególnie jeśli jest półpłynny i występuje w nim śluz.

Do objawów dodatkowych, których nie należy ignorować należą nudności, zgaga oraz nadmierne odbijanie, a nawet wymioty, bóle głowy, pieczenie w okolicy nadbrzusza, częste oddawanie moczu oraz uczucie niepokoju. W wyniku przeprowadzonych badań odkryto, że ponad połowa chorych na zespół jelita drażliwego cierpi również na lęki i depresję. ZJD wpływa też negatywnie na inne narządy wewnętrzne, dlatego należy jak najszybciej rozpocząć właściwą diagnostykę i leczenie, szczególnie jeśli objawy utrzymują się co najmniej 3 miesiące.

Przyczyny zespołu jelita drażliwego

Przyczyny występowania tej choroby nie są do końca znane, ale wyróżnić można kilka czynników, które z całą pewnością wpływają na jej rozwój:

• nadwrażliwość trzewna
• występowanie w przeszłości biegunek wywołanych infekcjami
• zaburzenia flory bakteryjnej jelit np. po antybiotykoterapii lub po podróżach do egzotycznych krajów
• nieprawidłowa motoryka jelit, czyli kurczenie i rozkurczanie się jelit, co ma wpływ na przemieszczanie się treści pokarmowej z żołądka do jelita grubego
• zakłócenia na osi mózgowo-jelitowej, przyczyny psychospołeczne, czyli stres, długotrwałe napięcie emocjonalne itp.

Zespół jelita drażliwego leczenie

Najważniejsze, że leczenie powinno się odbywać po konsultacji i pod czujnym okiem lekarza. Co pomoże złagodzić dolegliwości i poprawi komfort życia?

1. Właściwa dieta jelita drażliwego. Sposób żywienia należy dobierać do występujących objawów, zależnie od postaci choroby.

Co jeść w zespole jelita drażliwego? W trakcie biegunek powinno się stosować dietę lekkostrawną i niskotłuszczową, z niewielką ilością błonnika. Podczas zaparć z kolei ilość błonnika powinna zostać zwiększona, ponieważ wspomaga on zatrzymywanie wody i ułatwi wypróżnianie. Zaleca się otręby, produkty z mąki razowej, kefir, dużo warzyw i suszone owoce. Poza tym należy zadbać o odpowiednią ilość wypijanej wody, nie mniej niż 2l dziennie, jeść powoli i spokojnie a także spożywać napary ziołowe, szczególnie miętę i rumianek. Ważna jest też właściwa temperatura posiłków, czyli nie mogą być ani zbyt gorące ani zbyt zimne. Dobrze jest też odpocząć krótko po posiłkach, na które powinny składać się mniejsze porcje.

Czego nie jeść cierpiąc na zespół jelita nadwrażliwego? Przy biegunkach warto unikać produktów przyspieszających perystaltykę jelit, czyli m.in. kawy, ostrych przypraw, kwaśnych owoców i warzyw a także napojów gazowanych. Chorując na syndrom jelita drażliwego należy wyeliminować wszelkie produkty, które nasilają objawy oraz żywności wysoko przetworzonej, głównie fast foodów.

1. Farmakologia. To lekarz powinien ocenić jakiego typu leki będą wskazane dla danego przypadku, po to, by złagodzić objawy choroby. Najczęściej stosowane są leki rozkurczowe oraz te przeciw zaparciom i przeciw biegunkom. Pomocniczo zadziałają również probiotyki, które mają za zadanie odbudować florę bakteryjną jelit. Nierzadko lekarze zalecają zastosowanie antybiotyku.
2. Umiejętne radzenie sobie ze stresem. To właśnie negatywne emocje nasilają objawy jelita drażliwego. W miarę możliwości unikać się powinno sytuacji stresowych, ale przede wszystkim warto zadbać o spokój głowy, wyciszenie i relaks w ciągu dnia. Sprawdzą się tu ćwiczenia oddechowe, sport, joga, spacery oraz odpowiedniej długości sen.

Najlepsze efekty przyniesie z całą pewnością zastosowanie wszystkich powyższych sposobów jednocześnie.

Dieta przy wrażliwych jelitach

Aby dobrze dopasować dietę, trzeba z uwagą obserwować swój organizm, w czym może pomóc prowadzenie szczegółowego dziennika żywieniowego. Zapisuje się w nim spożyte produkty oraz reakcję organizmu na nie. Jednak nadwrażliwość jelita ma to do siebie, że w zależności od różnych czynników zewnętrznych jeden produkt raz może wywołać niepożądane objawy a innym razem być dla nas zupełnie obojętnym.

Dieta na drażliwe jelito, która świetnie sprawdza się w przypadku wielu chorych, to dieta polegająca przede wszystkim na ograniczeniu fermentujących i krótkołańcuchowych węglowodanów (FODMAP), czyli fruktozy, laktozy, galaktyn, fruktanów i polioli. Przebiega ona w trzech etapach:

1. Ograniczenie produktów z FODMAP, etap ten trwa ok.2-6 tygodni, wówczas spożywa się wyłącznie produkty o niskiej zawartości FODMAP.
2. Ponowne wprowadzenie wykluczonych produktów, przez 8-12 tygodni włącza się jeden produkt bogaty w FODMAP co około 3 dni. Następnie obserwuje się reakcję organizmu na jego spożycie i jeśli nie pojawią się niepokojące objawy, może on pozostać w diecie.
3. Indywidualizacja diety – czyli skomponowanie takiej diety dla każdego konkretnego pacjenta, którą będzie mógł stosować przez całe życie.

Jelito drażliwe co jeść

Biorąc pod uwagę zasady diety FODMAP można jeść naprawdę różnorodnie. Spośród warzyw najlepiej wybierać pomidory, sałatę, szpinak, zieloną fasolkę szparagową, seler, rukolę, bakłażana, paprykę, marchewkę, ogórka, oliwki, ziemniaki, cukinię, jarmuż, rzodkiewkę czy imbir. Jeśli chodzi o owoce, to królują melon, kiwi, winogrona, cytrusy, rabarbar, ananas, truskawki oraz niedojrzałe banany. Nie bójmy się sięgać po twarde sery, takie jak brie, cheddar, parmezan, ale też można sięgać po camembert, brie, fetę i mozarellę. Spożywać należy też kaszę gryczaną i jaglaną, owoce morza, jajka, pieczone mięso i tofu, pić mleko bez laktozy lub roślinne (ale raczej ryżowe lub migdałowe), nie zabrania się też orzechów, syropu klonowego czy dżemu, masła orzechowego i gorzkiej czekolady.

Czego nie jeść

Dieta przy wrażliwych jelitach niejako zmusza pacjenta do ograniczenia lub całkowitego wykluczenia warzyw wzdymających, czyli szparagów, kalafiora, grochu, grzybów, cebuli, karczochów, brukselki i kukurydzy. Warto unikać też jabłek, śliwek, arbuzów, wiśni, gruszek, mango, awokado i dojrzałych bananów. Nie zaleca się tłustej śmietany, jogurtów, mleka owsianego czy sojowego ani wody kokosowej. Usunąć trzeba też rośliny strączkowe, pszenicę, migdały, orzechy nerkowca, miód i słodziki.

Ibs dieta a catering dietetyczny

Dieta pudełkowa Wrocław jest niezwykle pomocna w nauczeniu się, jak komponować swoje posiłki tak, by jelito drażliwe i jego objawy nie przejęło kontroli nad całym naszym życiem.

Niekwestionowaną zaletą takiego cateringu jest możliwość dopasowania diety do indywidualnych potrzeb każdego klienta. Zespół profesjonalnych dietetyków i kucharzy umiejętnie skomponują posiłki, aby dieta na drażliwe jelito była skuteczna i smaczna.

Jeśli pacjent z uwagą obserwuje swój organizm i opowiada o swoich spostrzeżeniach, firma cateringowa elastycznie podejdzie do modyfikacji diety.

Jak widać od właściwego odżywiania zależy bardzo wiele, dlatego warto ściśle trzymać się zasad i określonych produktów, co można uwzględnić układając dietę pudełkową. To również znaczna ulga psychiki, ponieważ nie musimy troszczyć się o zakupy czy samodzielne tworzenie smacznych posiłków. Wszystko to robione jest za nas i dla nas. Oszczędzamy czas a jednocześnie korzystamy z wiedzy profesjonalistów, a to już znaczna pomoc w walce o zdrowie i lepsze samopoczucie.