Mięta – jakie ma właściwości i zastosowania?

Mięta jest jedną z lepiej poznanych i bardzo często wykorzystywanych roślin zarówno w domowej kuchni, jak i przemysłowej produkcji nie tylko żywności. Posiada wiele korzystnych właściwości prozdrowotnych nie tylko spożywany, ale także wykorzystywany w formie ekstraktu do produktów medycznych i kosmetycznych. Historia wykorzystywania mięty sięga do starożytności. Grecy używali jej do produkcji orzeźwiających perfum, a Rzymianie mieszali ją z miodem, przygotowując w ten sposób odświeżacz do ust wykorzystywany po wypiciu wina. Jak mięte wykorzystuje się aktualnie i na co ma ona wpływ?

Jakie właściwości ma mięta?

Mięta występuje w kilku różnych rodzajach: pieprzowa, polna, zielona, nadwodna, polej i czekoladowa. Wykorzystywać można suszoną i świeżą. Pozyskiwany jest z niej olejek eteryczny mentol, który ma również wiele zastosowań. W 100 gramach suszonej mięty znajduje się 285kcal, niecałe 20g białka, 6g tłuszczu, 22,2g węglowodanów i aż 30g błonnika. Przy stosowaniu mięty świeżej, dietetycy zalecają jednorazowe wykorzystywanie nie więcej niż 12-15 liści dziennie. W mięcie znaleźć można duże ilości witamin A, C oraz witamin z grupy B. Poza tym jest bogata w minerały takie jak żelazo, mangan, wapń i kwas foliowy. Dietetycy doceniają ich działanie wspierający spalanie tłuszczu. Pobudza ona układ pokarmowy do działania, przez co regularnie spożywana przyspiesza metabolizm i hamuje napady głodu.

Czemu mięta jest korzystna dla zdrowia?

Mięta w swoim składzie posiada wiele składników bioaktywnych. Są to między innymi:

• Rutyna zwiększająca przepuszczalność naczyń i mająca wpływ na odporność organizmu.
• Mentol działający znieczulająco i antyseptycznie.
• Fitoncydy hamujące rozwój i namnażanie się bakterii chorobotwórczych.
• Olejki eteryczne rozszerzające naczynia krwionośne, działające przeciwzapalnie, przeciwskurczowo i relaksująco. Mają również właściwości łagodzące nudności.
• Karoten ograniczający wytwarzanie wolnych rodników.
• Działający wykrztuśnie cineol.
• Organiczne kwasy takie jak bursztynowe, octowy, jabłkowy, walerianowy i linolowy. Posiadają one właściwości spowalniające starzenie, przeciwdziałające tworzeniu się płytek cholesterolowych i wzmacniające ściany naczyń. Wpływają też bezpośrednio na wzrost odporności organizmu na infekcje wirusowe.
• Dezynfekujące rany i zwalczające stany zapalne błon śluzowych garbniki.

Mięta jest doskonałym środkiem łagodzącym bóle brzucha. Przeciwdziała wzdęciom, zgadze i niestrawności. Z jej pomocą można pozbyć się nawet czkawki. Pomaga również przy bólach głowy, a nawet migrenach. Zawarte w niej olejki eteryczne działają mocno relaksacyjnie. Z pomocą mięty można leczyć dolegliwości skórne takie jak egzema, stany zapalne czy trądzik. Pomaga również w wyrównywaniu kolorytu skóry. Wszystkie te właściwości zostały potwierdzone naukowo w 2024 roku. W ich trakcie dowiedziono również, że aromaterapia z wykorzystaniem olejków eterycznych może poprawiać funkcjonowanie mózgu, poprzez łagodzenie stresu i rozdrażnienia. Mięta posiada swoje zastosowanie również w stomatologii, ponieważ ułatwia utrzymanie higieny jamy ustnej. Zawarta w większości past i nici do zębów, płynów do ust czy gum do żucia nie tylko odświeża oddech, ale też działa antybakteryjnie, eliminując skupiska bakterii w jamie ustnej.

Czy mięta może być wykorzystywana przy odchudzaniu?

Mięta jest coraz częściej obecna w dietach, mających na celu wspomaganie procesu odchudzania. Opary olejków miętowych zmniejszają apetyt i tłumią głód, dzięki czemu łatwiej jest utrzymać deficyt kaloryczny. Działanie odprężające powoduje spadek poziomu kortyzolu w organizmie, co również przekłada się na poprawienie procesów metabolicznych i przyspieszone spalanie zbędnej tkanki tłuszczowej. Zalety mięty wykorzystywane są przez catering dietetyczny. Praktycznie każda dieta pudełkowa przygotowana z myślą o odchudzaniu zawiera potrawy lub przekąski wykorzystujące miętę. Wypita przed posiłkiem herbata miętowa poprawia rozkład tłuszczów i usuwa nadmiar płynów z organizmu, dzięki czemu dochodzi do redukcji zbędnych kilogramów. Mięta pomaga też w normalizacji mikroflory jelitowej, dzięki czemu poprawia wchłanianie istotnych dla organizmu substancji i ułatwia bilansowanie mikroelementów w diecie.

Jak wykorzystywać miętę do przygotowywania potraw?

Mięta dobrze znosi obróbkę termiczną. Dodawana jest często do ciastek, bułek czy pierników. Wykorzystać ją można przy przygotowywaniu kompotów, napojów owocowych czy nawet nalewek. Jest idealnym dodatkiem do sałatek oraz ryb. Wzbogaca też smak potraw mięsnych, warzywnych i zup. Suszona może być używana jako dodatek do marynat, puree ziemniaczanego czy wypieków. Pamiętać trzeba, by przy wykorzystywaniu świeżych liści, dodawać je pod sam koniec procesu gotowania, ponieważ pozwoli to zachować najwięcej smaku i aromatu.

Czemu mięta jest wykorzystywana w kosmetologii?

Mięta jest powszechnie wykorzystywana w kosmetologii, szczególnie przy produktach służących do pielęgnacji skóry. Wykorzystuję się ja ze względu na właściwości kojące i łagodzące ból. Działanie antybakteryjne i przeciwzapalne pomaga przy zwalczaniu trądziku i innych chorób skóry.

Jakie są przeciwwskazania do używania mięty?

Mięta jest wyjątkowo bezpieczna, dlatego też nie ma zbyt wielu przeciwwskazań do jej wykorzystywania. Alergie zdarzają się rzadko, tak samo jak jakiekolwiek skutki uboczne. Uważnie stosować ją należy jedynie przy bardzo niskim ciśnieniu krwi. Olejków miętowych nie powinno się stosować jedynie w przypadku dzieci poniżej drugiego roku życia, ponieważ mentol może wywoływać u nich bezdech.