Jak działa niskowęglowodanowa dieta Atkinsa?

10/08/2024

Dietetyk kliniczny

Coraz większą popularnością cieszą się diety, mające na celu wspomaganie w procesie odchudzania. Opierają się one głównie na deficycie kalorycznym oraz wyeliminowaniu z diety produktów wysokoprzetworzonych, które sprzyjają odkładaniu się tkanki tłuszczowej. Alternatywą dla tych rozwiązań mogą być diety niskowęglowodanowe, które wspomagają utratę zbędnych kilogramów, poprzez ograniczanie spożywania cukrów. Przykładem takiej diety może być dieta Atkinsa.

Na czym opiera się dieta Atkinsa?

Podobnie jak w przypadku innych diet odchudzających, dieta Atkinsa również wymaga stosowania deficytu kalorycznego. To on sprawia, że organizm musi sięgać po rezerwę energetyczną z tkanki tłuszczowej. By jednak usprawnić ten proces, stosowane jest znaczące ograniczenie ilości spożywanych węglowodanów. Gdy organizm nie otrzymuje wystarczająco cukrów, by wyrównać zapotrzebowanie energetyczne, wchodzi w stan ketozy. W stanie tym energia pozyskiwana jest z tłuszczów i to one są uznawane przez organizm za główne źródło energii. Osiągnięcie takiego stanu możliwe jest, jeśli węglowodany będą dostarczały maksymalnie 20 do 25% dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Ważne jest, by dieta Atkinsa wprowadzana była u osób zdrowych, dlatego też warto skonsultować ten krok z lekarzem i wykonać zlecone przez niego badania. Umożliwi to uniknięcie niepożądanych efektów.

Dieta atkinsa opiera się na ograniczeniu spożywania produktów bogatych w węglowodany.

Z jakich etapów składa się dieta Atkinsa?

Podobnie jak wszystkie diety, również dieta Atkinsa posiada konkretne zasady, których trzeba przestrzegać przy układaniu jadłospisów. By była w pełni skuteczna, niezbędne jest przejście przez 3 fazy, by dojść do ostatecznej formy diety, którą utrzymywać trzeba cały czas, lub do osiągnięcia zamierzonych efektów.

Faza indukcyjna

Ta faza trwa dwa tygodnia. Ogranicza się w niej spożycie węglowodanów do poziomu około 20 gramów dziennie. Najlepszym ich źródłem na tym etapie będą warzywa o niskiej zawartości skrobi. Resztę zapotrzebowania kalorycznego należy uzupełniać za pomocą białka i tłuszczy. Akceptowalne jest też wykorzystywanie produktów przygotowanych z pełnego ziarna.

Faza równoważenia

W tej fazie stopniowo zwiększa się spożycie węglowodanów poprzez dodanie do diety większej ilości warzyw, orzechów, nasion i pełnoziarnistych produktów zbożowych. Na tym etapie można stopniowo dodawać owoce. Faza ta trwać powinna od 2 do 6 miesięcy.

Faza utrwalenia

Trwająca 1 do 2 miesięcy faza, w czasie której w dalszym ciągu podnosi się ilość spożywanych węglowodanów, poprzez dodanie do jadłospisu produktów takich jak chleb, ryż i makarony. Niezbędne jest odpowiednie bilansowanie jadłospisu, ponieważ ułatwia to utrzymanie zdrowej wagi.

Po przejściu tych trzech etapów wchodzi się w fazę utrzymania, czyli utrzymanie zdrowej diety z ograniczonym spożywaniem węglowodanów. Dla wielu osób dieta Atkinsa staje się stałą, codzienną dietą, ponieważ zauważalnie podnosi komfort życia i zapewnia organizmowi odpowiednią ilość energii.

Jakie są największe zalety diety Atkinsa?

Przede wszystkim dietę tą docenią osoby, które musza dostrzec efekty odchudzania w krótkim czasie, by uzyskać motywację do utrzymania jej przez dłuższy czas. Już w pierwszej fazie dieta Atkinsa sprawia, że widoczne jest efektywne spalanie tkanki tłuszczowej. Między innymi dzięki szybkim efektom dieta ta jest uznawana za bardzo skuteczną. Nawet w późniejszych fazach organizm utrzymuje się w stanie ketozy, która efektywnie wykorzystuje zgromadzone w tkance tłuszczowej rezerwy energetyczne. Dzięki ograniczeniu ilości spożywanych węglowodanów dużo lepiej reguluje się poziom cukru we krwi. Jest to korzystne szczególnie w przypadku osób zmagających się z cukrzycą. Ciekawostką jest również fakt, że dieta Atkinsa obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi i zmniejsza ryzyko zapadalności na choroby serca.

Dieta Atkinsa jest świetnym sposobem na odchudzanie.

Czy dieta Atkinsa posiada wady?

Podobnie jak każda dieta eliminacyjna, również dieta Atkinsa ma wady, które mogą wpłynąć na jej przystępność. Wszystkie wady wynikają bezpośrednio ze znaczącego ograniczenia ilości spożywanych węglowodanów. Przede wszystkim wpływać to może na wystąpienie nieprzyjemnych objawów, szczególnie w pierwszej fazie diety. Wśród nich wystąpić mogą bóle głowy, osłabienie i mdłości. W skrajnych przypadkach pojawić mogą się również skurcze mięśni. Problematyczne może być też znaczące ograniczenie ilości spożywanego błonnika. Prowadzić to może do częstszych zaparć i problemów trawiennych.

Czym dieta Atkinsa różni się od diety ketogenicznej?

Obydwie te diety opierają się na ograniczeniu spożywania węglowodanów, jednak w przypadku diety ketogenicznej ograniczenie to jest dużo mocniejsze i bardziej restrykcyjne. Dieta Atkinsa uwzględnia stopniowe zwiększanie ilości spożywania węglowodanów i jedynie w pierwszej fazie uwzględnia ograniczenie ich do poziomu 20 gramów dziennie. Dieta ketogeniczna opiera się na stałym ograniczeniu węglowodanów do poziomu 20-50 gramów dziennie. Różnica jest widoczna również przy bilansie pozostałych makroelementów. W przypadku diety Adkinsa miejsce węglowodanów może zajmować białko w zwiększonych ilościach. Przy diecie ketogenicznej zalecane jest utrzymanie dawki białka na umiarkowanym poziomie, ponieważ jego nadmiar może być przekształcany w glukozę, co doprowadzić może nawet do wybicia organizmu z ketozy. Również pochodzenie tłuszczów spożywanych podczas stosowania tych diet jest inna. Dieta atkinsa stawia na tłuszcze pochodzące z mięsa, nabiału, nasion i orzechów, a w przypadku diety ketogenicznej źródłem większości tłuszczy powinny być oleje roślinne, awokado, orzechy i tłuste ryby.

Źródłem tłuszczów w diecie Atkinsa są tłuste mięsa oraz nabiał.

Jakie produkty powinny się znaleźć w diecie Atkinsa?

Decydując się na odchudzanie z wykorzystaniem diety Atkinsa, niezbędna jest wiedza, jakie produkty można wykorzystywać przy układaniu jadłospisów. Wśród dozwolonych produktów spożywczych znajdują się:

  • Jajka,
  • Ryby i owoce morza,
  • Mięso, takie jak wołowina, drób, wieprzowina i jagnięcina,
  • Warzywa o niskiej zawartości węglowodanów,
  • Tłusty nabiał i tłuszcze roślinne takie jak ser, śmietana, masło, jogurt naturalny, oliwa z oliwek,
  • Nasiona oraz orzechy,
  • Niesłodzona kawa i herbata (bez mleka).

Od drugiego etapu dieta Atkinsa pozwala na sięganie również po owoce z niskim indeksem glikemicznym. Z diety natomiast całkowicie wyeliminować trzeba produkty takie jak cukier, soki, słodzone napoje gazowane.

Dieta Atkinsa wymaga wyeliminowania z jadłospisu cukru i słodkich napojów gazowanych.

Jak w prosty sposób utrzymać dietę Atkinsa?

Bardzo dobrym sposobem, który ułatwia utrzymanie diety zgodnie z jej zasadami, jest catering dietetyczny. Większość dostępnych na rynku ofert zawiera diety niskowęglowodanowe, które bez problemu dopasować można do poszczególnych etapów. W niektórych cateringach znajduje się nawet dedykowana dieta Atkinsa, uwzględniająca kolejne etapy, co ułatwia wprowadzenie stopniowego zwiększania ilości spożywanych węglowodanów. Taka dieta pudełkowa jest rozwiązaniem najprostszym, ponieważ nie trzeba samodzielnie przygotowywać posiłków w domu, ani robić regularnych zakupów niezbędnych do wykorzystywania jedynie zdrowych i świeżych składników.